Durf te kiezen voor leiders met lef

Zonnehuisgroep Amstelland heeft zijn topstructuur aangepast om klaar te zijn voor de ouderenzorg van de toekomst. Vier verse directeuren vormen een nieuw directieteam met bestuurder Thijs Houtappels en bestuurssecretaris Hermion van den Broek. Voor Thijs stond vast dat de nieuwe leiders open en leergierig moesten zijn. ‘We zochten durf, degelijkheid hebben we genoeg.’

De tijd dat je in de ouderenzorg kon zeggen ‘we hebben het best goed voor elkaar’ is voorbij, vindt Thijs Houtappels. Successen in het verleden bieden geen garanties voor de toekomst, gelooft hij. De bestuurder van Zonnehuisgroep Amstelland (tien locaties, alle disciplines in de ouderenzorg) denkt dat veel anders wordt. “We leven in een bijzonder spannende tijd vanwege alles wat op de ouderenzorg afkomt: dubbele vergrijzing, krimpende arbeidsmarkt, onder druk staande tarieven, de verduurzamingsopgave en, gelukkig ook, sociale en technologische innovatie.

Open en leergierig

Houtappels weet niet welke kant het precies op gaat. Een exacte koers bepalen is nu nog lastig, zegt hij in zijn kantoor met zit- én sta-bureau in Amstelveen. “Wat we wel konden doen, is de organisatie naar de veranderingen zetten. Daarvoor moesten wij eerst de juiste mensen in huis halen. Dat zijn mensen die open zijn, elkaar opzoeken, gemakkelijk verbinden en niet bang zijn om in het onbekende te stappen.” Deze eigenschappen kwamen in de profielen die Zonnehuisgroep Amstelland gebruikte bij de werving van vier verse directeuren, dit voorjaar. Daarin staat dat de nieuwe directieleden dragers moeten zijn van een innovatieve cultuur. “Dat betekent niet dat zij alles moeten kunnen, wel dat ze leergierig zijn en actief zoeken hoe dingen anders en nog beter kunnen.” Op dat leergierige ligt duidelijk de nadruk in het nieuwe leiderschap. Houtappels: “Voor vernieuwing moet je dingen durven en openstaan om samen tot oplossingen te komen.”

Verandering topstructuur

De werving vond plaats vanwege een gewenste verandering van de topstructuur. Er waren nieuwe mensen nodig die de organisatie transparanter maken en meer naar buiten gericht. Ook kon de samenwerking tussen locaties intensiever en de besluitvorming in de top slagvaardiger. Dat laatste was reden om het management team terug te brengen van tien naar zes leden. De ondersteunende diensten moesten vallen onder één directeur bedrijfsvoering en er kwam één eindverantwoordelijke directeur voor wonen zorg welzijn. Houtappels. “Het moest in onze top minder over de dagelijkse operatie gaan en meer over waar we naartoe willen.”

Zelfreflectie

Voor de werving van de directeuren schakelde Houtappels de Veghte Werving & Selectie in. Dat deed hij vooral vanwege Esther van Zwol. Houtappels kent deze partner van de Veghte goed, omdat zij tot tien jaar geleden zijn collega was. “Esther kent de zorg van binnenuit, ze kan mensen lezen en – atypisch in het adviesvak – zij praat je niet naar de mond. Ze proeft je nieren, net zolang totdat ze weet wat de organisatie nodig heeft. En ze durft dingen voor te stellen die minder veilig zijn, zoals verrassende profielen.” Houtappels is erg tevreden over hoe het is gegaan. Bij de ontwikkeling van de profielen en de werving betrokken ze mensen van buiten en binnen de organisatie (via een advies- en een selectiecommissie). Om de open en leergierige mensen eruit te pikken, gebruikten ze bijzondere werkvormen. Zo gaven kandidaten openheid van zaken over zakelijke en persoonlijke issues: waar zijn ze tegenaan gelopen en hoe hebben ze dat opgelost? Die bekentenissen hielpen enorm, volgens Houtappels: “Je merkt daardoor duidelijk of iemand echt zelfreflectief durft te zijn. Dat is een essentiële eigenschap voor teamspelers die een uitdaging niet uit de weg aan. We zochten naar durf, niet naar degelijkheid. Dat hebben we genoeg.”

Betere aansluiting

Het nieuwe directieteam is divers. Het zijn twee mannen en twee vrouwen die verschillen in leeftijd, ervaring en netwerk. De nieuwe directeur bedrijfsvoering komt uit het bedrijfsleven; hij werkte bij New10, een fintech-club van ABN Amro. De overige drie komen uit de ouderenzorg, de ggz en de ziekenhuiszorg. Met die laatste twee takken van de zorg zal de organisatie steeds vaker te maken krijgen en meer moeten samenwerken in de keten. Houtappels is blij met het diverse team. “Dat past bij de betere aansluiting met de buitenwereld die we willen.” Het is nog te vroeg om te oordelen of het directieteam een succes is, vertelt hij. “Wij zijn nu bezig de organisatie open te zetten.” En toekomstbestendige zorg hangt niet alleen af van durf en daadkracht in de directie, beseft hij. Even belangrijk is het of zij hun collega’s op de werkvloer weten te verleiden mee te denken over betere zorg en aantrekkelijk werkgeverschap. Houtappels: “We willen de medewerkers werkelijk op één zetten. Ook daarvoor moet je als leidinggevende heel goed kunnen luisteren en leergierig zijn.”

Over Thijs Houtappels

Studeerde bestuurskunde aan de University of Twente. Thijs is sinds augustus 2020 Bestuurder van Zonnehuisgroep Amstelland. Hiervoor was hij Bestuurder van Atlant Zorggroep in Beekbergen.

Over Esther van Zwol

‘Een team dat de organisatie optilt’
Esther van Zwol, partner de Veghte: “Dit was een opdracht waarvan mijn hart sneller ging kloppen. We mochten een volledig directieteam werven dat Zonnehuisgroep Amstelland op een nieuwe manier gaat leiden. We zijn op zoek gegaan naar mensen die over de grenzen van ouderenzorg heen kunnen kijken en tot nieuwe oplossingen komen. Om veel verschillende kandidaten voor te kunnen stellen, sprak ik vooraf met tientallen kandidaten. Na een cv-selectie bleven vier per functie over. We hebben daarna geselecteerd op energieke denkkracht. Daarnaast hebben we kandidaten getest op vermogen tot samenwerken, leergierigheid en openheid, ook over wat minder goed is gegaan – de organisatie moest daar aan wennen, zij zagen die openheid aanvankelijk te veel als zwakte. Ook zijn we nagegaan of de kandidaten in hun gedrag, taal en voorkomen uitstralen: dit is waar we naartoe gaan. We hebben vier mensen gevonden die hieraan voldoen én elkaar aanvullen in kennisgebieden en ervaring. Zij krijgen de unieke kans om de organisatie samen op te tillen.”